De Spoedzorg Huisartsen Twente (SHT) staat onder druk. Ze heeft al jaren te kampen met een groot tekort aan gekwalificeerd personeel, waaronder triagisten. En door het huisartsentekort in de regio moet met steeds minder huisartsen de spoedzorg in de avond-, nacht- en weekenduren geregeld worden. Voor de huisartsen van de Spoedpost in Oldenzaal betekent dit dat zij jaarlijks veel meer diensten draaien dan hun collega’s bij de Spoedposten Enschede en Hengelo. Deze situatie is niet lang houdbaar.
Om de kwaliteit en de veiligheid van de huisartsenzorg nu en in de toekomst te waarborgen, besluit SHT op 10 oktober a.s. of de Spoedpost in Oldenzaal volledig of gedeeltelijk gesloten gaat worden. De huisartsen in de regio betreuren het dat met dit besluit de inwoners geraakt worden, maar voelen zich ook verantwoordelijk voor de veiligheid van de spoedzorg in de avonden, nachten en weekenden.
Door de Spoedpost in Oldenzaal (deels) te sluiten, komt er ruimte om de triagisten en huisartsen op andere plaatsen beter in te zetten voor de hulp aan mensen met een spoedeisende hulpvraag.
Spoed staat binnen de huisartsenzorg voor ‘een ziekte of letsel waarbij een eerste onderzoek of behandeling om medische redenen niet kan worden uitgesteld tot het eerstvolgende spreekuur van de eigen huisarts’. Spoed is daarmee niet een situatie waarbij u niet in staat bent uw eigen huisarts te bezoeken door persoonlijke omstandigheden zoals werk of school van een kind.
U dient zelf voor vervoer te zorgen, bijvoorbeeld met hulp van familie of buren, openbaar vervoer of een taxi zoals nu al het geval is. Alleen wanneer vervoer om medische redenen niet mogelijk is, komt de visitearts aan huis. Uiteraard wordt daarbij altijd uw veiligheid als een belangrijk argument meegewogen.
Voor patiënten die een huisarts in Losser/Overdinkel hebben en die na sluiting naar de Spoedpost Enschede gaan, is de SEH direct naast de Spoedpost Huisartsen gevestigd. Na een doorverwijzing van de huisarts kunnen patiënten direct op de SEH terecht. De dienstapotheek zit tegenover de Spoedpost Huisartsen en is 7×24 uur geopend. Vervolgzorg is dus beter georganiseerd.
Patiënten die een huisarts in Oldenzaal, Dinkelland en De Lutte hebben, zijn aangewezen op de Spoedpost Huisartsen Hengelo. Op deze Spoedpost is het, behalve in de nacht, ook mogelijk om een röntgenfoto te laten maken. De dienstapotheek van Hengelo zit in dezelfde ruimte als de Spoedpost Huisartsen Hengelo en is op dezelfde uren geopend als de Spoedpost. Er is op alle openingsuren van de Spoedpost een SEH-verpleegkundige beschikbaar die de huisarts kan ondersteunen, ook als er onverwacht een levensbedreigende situatie ontstaat. Bij een eventuele verwijzing naar een ziekenhuis heeft de patiënt de keuze om naar ZGT Almelo of MST Enschede te gaan. Is het aan de telefoon voor de triagist al duidelijk dat het beter is dat de patiënt direct wordt doorverwezen naar een SEH dan zal zij de patiënt direct laten doorverwijzen naar een ziekenhuis.
We begrijpen dat het vervelend is voor patiënten uit Dinkelland, Oldenzaal en Losser dat, wanneer zij buiten kantooruren met spoed een huisarts nodig hebben, voor een consult naar Hengelo of Enschede moeten reizen. Het streven is altijd geweest om de huisartsenspoedzorg zo dicht mogelijk bij huis te organiseren. Maar onder de huidige omstandigheden van personeelskrapte en huisartsentekort kan de kwaliteit en veiligheid van deze zorg niet langer gewaarborgd worden. De Spoedposten Enschede en Hengelo liggen voor bijna het gehele verzorgingsgebied binnen de reistijd van 30 autominuten. Dit is ruim binnen de landelijk gestelde norm. Het bezettingsprobleem is niet iets van de laatste tijd, dit speelt al jaren. Spoedzorg Huisartsen Twente (SHT) is al jaren bezig met oplossingen. Zo bieden we snuffelstages aan voor doktersassistenten in opleiding en zijn we actief op zoek naar gediplomeerde zij-instromers. Daarnaast geven we gastcolleges op de opleiding van doktersassistenten. Allerlei acties om zorgverleners enthousiast te maken om op de Spoedpost te komen werken. Daarnaast maken we gebruik van onze schaalgrootte door de binnenkomende telefonische zorgvragen bij drukte te verdelen over onze Spoedposten, zodat patiënten binnen een acceptabele tijd te woord worden gestaan. Maar al deze oplossingen ten spijt, blijven we ook afhankelijk van (ervaren) triagisten en voorzien we in de toekomst een verdere personeelskrapte. Om die reden zien we ons genoodzaakt om nu aan de huisartsen op 10 oktober 2019 in een vergadering voor te leggen de Spoedpost Oldenzaal volledig te sluiten.
Nee, zeker niet. Er verandert niets aan de manier waarop de triagist bepaalt of een visite medisch noodzakelijk is. De visiteauto met chauffeur wordt van de Spoedpost Oldenzaal naar de Spoedpost Hengelo verplaatst. Er vindt dus geen inkrimping plaats van het aantal visiteauto’s in het verzorgingsgebied van Spoedzorg Huisartsen Twente (SHT).
Er is een landelijke norm dat ten minste 90% van de inwoners uit het verzorgingsgebied van SHT binnen 30 autominuten een spoedpost moet kunnen bereiken. SHT voldoet ruimschoots aan deze norm. Dit is getoetst door een onafhankelijk instituut RIVM.
De aanrijtijden van de ambulancedienst veranderen niet. Als het nodig is legt de huisarts een visite af. De aanrijtijden voor visites en de reistijd voor patiënten met een huisarts in Dinkelland, Oldenzaal, De Lutte en Losser/Overdinkel voldoen aan de landelijke eisen van goede spoedzorg.
Het huisartsentekort is in meerdere regio’s in Nederland een probleem. In Twente proberen we dit gezamenlijk aan te pakken. Sinds 1,5 jaar is er een stuurgroep actief met vertegenwoordigers van alle Twentse huisartsenorganisaties en zorgverzekeraar Menzis die meerdere activiteiten heeft opgepakt die erop gericht zijn om het vestigingsklimaat voor huisartsen in Twente aantrekkelijker te maken. De website www.huisartsintwente.nl is een onderdeel hiervan.
Spoedzorg Huisartsen Twente (SHT) valt onder de cao Huisartsenzorg. Hierin zijn de arbeidsvoorwaarden vastgelegd die we als sector met elkaar hebben vastgesteld. Door hiervan af te wijken creëren we sector-breed meer problemen dan we zullen oplossen. We hebben met elkaar de verantwoordelijkheid om de zorg betaalbaar te houden.
Nee, want het vervangen van de vertrekkende MST-verpleegkundige past niet in ons budget. Spoedzorg Huisartsen Twente (SHT) krijgt voor haar verzorgingsgebied een vastgesteld budget dat is gebaseerd op het aantal inwoners. SHT zit al bijna aan het maximumbudget. Het is volgens regelgeving van de Nederlandse Zorgautoriteit niet mogelijk om meer geld te krijgen.
Dat ligt niet in handen van Spoedzorg Huisartsen Twente (SHT). Daarover zouden de zorgverzekeraars met ziekenhuizen en dokters in Duitsland moeten onderhandelen. In elk geval is dat niet binnen afzienbare tijd te regelen. Overigens wordt met de ADAC (Duitse Spoeddienst in de lucht) wel samengewerkt bij zeer ernstige slachtoffers die met de helikopter en een traumateam vervoerd worden. Een dergelijke samenwerking is in alle grensgebieden aanwezig. Dit is trouwens geen acute zorg die onder de verantwoordelijkheid van de huisartsen valt.
Spoedzorg Huisartsen Twente (SHT) heeft samen met huisartsvertegenwoordigers meerdere alternatieven onderzocht. Bijvoorbeeld:
- het draaien van diensten vanuit de eigen praktijk;
- weekendspreekuren organiseren in Oldenzaal;
- alleen sluiting in de nacht en de avonden zonder verdere verpleegkundige ondersteuning.
Echter in alle gevallen kan de veiligheid en kwaliteit van zorg niet gewaarborgd worden en daarnaast verlagen deze alternatieven de werkdruk van triagisten en huisartsen niet.
Ook in gesprekken met wethouders van de gemeenten Dinkelland, Losser en Oldenzaal en andere volksvertegenwoordigers is duidelijk geworden dat er op korte termijn geen alternatief voorhanden is.
De sluiting van de Spoedpost Oldenzaal kent meerdere redenen:
- Tekort aan personeel
Om de veiligheid en kwaliteit van zorg op de Spoedpost te waarborgen is aanwezigheid van voldoende en geschoold personeel noodzakelijk. Op de Spoedpost Oldenzaal is aanwezigheid van een triagist* essentieel, aangezien op deze locatie geen spoedeisende hulp van een ziekenhuis paraat is om hulp te verlenen bij bijvoorbeeld een plotseling hartfalen of een andere levensbedreigende situatie.
*Triagisten zijn speciaal opgeleide doktersassistenten of verpleegkundigen die op de spoedpost telefonisch de urgentie van de zorgvraag en bijbehorende vervolgactie bepalen.
Door het tekort aan triagisten, maar ook aan huisartsen in deze regio, kan Spoedzorg Huisartsen Twente (SHT) dit voor de Spoedpost Oldenzaal niet langer garanderen. De huidige triagisten draaien bij SHT structureel al meer uren dan waarvoor zij zijn aangenomen. Deze situatie is niet lang houdbaar. Door de Spoedpost in Oldenzaal te sluiten, kunnen we de werkdruk bij de huidige triagisten verminderen en kunnen we met bevlogen, goed geschoolde én voldoende triagisten het gehele verzorgingsgebied van SHT van veilige en kwalitatief goede spoedzorg voorzien.
- Wegvallen van een aanwezige verpleegkundige, ter ondersteuning van de huisarts
Medisch Spectrum Twente (MST) en Spoedzorg Huisartsen Twente (SHT) hebben sinds 2010 een 10-jarige samenwerkingsovereenkomst afgesloten. Deze afspraak is indertijd gemaakt omdat MST de spoedeisende hulp (SEH) in Oldenzaal heeft gesloten. De Spoedpost heeft vanaf 2010 de opvang overgenomen van patiënten die op eigen initiatief binnenlopen die zich anders op de SEH zouden hebben gemeld.
MST heeft aangegeven dat zij de samenwerkingsovereenkomst niet in de huidige vorm kan verlengen. Dit betekent dat de verpleegkundige beschikbaar gesteld door MST niet meer vanaf 1 januari 2020 tijdens de openingsuren van de Spoedpost Oldenzaal ter beschikking staat ter ondersteuning van de huisarts. Verder heeft SHT ook niet de financiële mogelijkheden om in vervanging van de vertrekkende MST-verpleegkundige te voorzien.
- Tekort aan huisartsen
We hebben in de regio ook te maken met een tekort aan huisartsen.
Er is in de regio Twente een tekort aan huisartsen die een praktijk willen overnemen van een vertrekkend huisarts. In Twente zijn er al diverse vacatures die niet kunnen worden opgevuld. Als een huisarts een praktijk overneemt, is hij ook verplicht om de toegewezen diensten op de Spoedpost voor zijn praktijk te doen. Het aantal diensten (ongeveer 50 per jaar) dat een praktijkhoudende huisarts moet doen op de Spoedpost Oldenzaal is veel meer dan het landelijk gemiddelde. Dit komt omdat de Spoedpost Oldenzaal een kleine spoedpost is met relatief weinig huisartsen maar wel alle avond-, nacht- en weekenduren moeten worden ingevuld. Hierdoor is het moeilijker om huisartsen te vinden die een praktijk willen overnemen. Als een praktijk niet wordt opgevuld, dan worden de diensten van die praktijk verdeeld over de andere praktijkhoudende huisartsen die zijn aangesloten op de Spoedpost. Hierdoor krijgen zij nog meer diensten toegewezen.
Daarnaast is er een tekort aan waarnemend huisartsen die de diensten willen overnemen van de praktijkhoudende huisartsen. En ook overdag wordt het steeds moeilijker voor praktijkhoudende huisartsen om waarnemers te vinden die hen kunnen helpen in de praktijk.
Als de Spoedpost in Oldenzaal sluit, gaat het aantal diensten voor de huisartsen uit het verzorgingsgebied fors omlaag. Daardoor verwachten we dat het aantrekkelijker wordt voor een jonge huisarts om een praktijk over te nemen.
Voor spoedgevallen die een bezoek aan huis vereisen door huisarts of ambulance verandert er niets. De huisarts of ambulance komt nog steeds aan huis. Er verandert niets aan de manier waarop de triagist bepaalt of een visite medisch noodzakelijk is. De visiteauto met chauffeur wordt van de Spoedpost Oldenzaal naar de Spoedpost Hengelo verplaatst. Er vindt dus geen inkrimping plaats van het aantal visiteauto’s in het verzorgingsgebied van Spoedzorg Huisartsen Twente (SHT). Patiënten die spoedeisende huisartsenzorg nodig hebben, kunnen niet meer op de Spoedpost in Oldenzaal terecht. Patiënten met een huisarts in Oldenzaal, Dinkelland, De Lutte zijn dan aangewezen op de Spoedpost Huisartsen Hengelo en patiënten met een huisarts in Losser/Overdinkel gaan naar de Spoedpost in Enschede.